Arı Zehri Şifadır

ABD'li bilim adamları tarafından yapılan bir araştırmada, arının zehrinde bulunan melittin isimli zehir maddesinin nanoparçacıklarla kaplandığında AIDS'e neden olan HIV virüsünü, sağlıklı hücrelere zarar vermeden tahrip ettiği görüldü. Laboratuvar çalışmalarına göre bu madde nanoparçacıklarla birleştiğinde HIV virüsünün çeperinde delikler açıyor, ancak etraftaki diğer hücrelere zarar vermiyor. melittin maddesi normalde insan hücrelerine de zararlı ancak tasarlanan parçacıkların yüzeyinde tampon diyebileceğimiz yapılar var. Bu yapılar da zehiri taşıyan parçacıkların sağlıklı hücrelerle doğrudan temasını engelliyor.

Melittin adlı zehir maddesini içeren nanoparçacıklar bir jel haline getirilerek virüsün hızlı yayılma ihtimalinin yüksek olduğu her türlü vücut bölgesinde HIV'i önlemek amacıyla kullanılabiliyor. Böylece virüsün neden olduğu enfeksiyonun başlamadan ve başkalarına bulaşmadan engellenmesi sağlanabiliyor. AIDS tedavisinde yaygın olarak kullanılan diğer ilaçlar virüsün vücutta yayılmasını yavaşlatırken, arı zehrindeki bu madde virüse doğrudan saldırıyor ve enfeksiyon oluşmasını engelliyor. Arı zehiri, işçi arılarda zehir bezlerince üretilip zehir torbasında depolanaır. İşçi arı kendini düşmanlarına karşı arka tarafında bulunan iğne ile savunur. Arı iğnesi iki kısımdan oluşur. 1. kısım karın boşluğunda, bağırsaklara bağlı ve oval zehir keseciği;
2. kısım ise iğnedir.

İğnenin üzerinde ok ucuna benzeyen 9 adet kancacık bulunur. Arı, iğnesini sapladıktan sonra zehir keseciğini sıkar ve iğnenin üzerindeki kancacıklar, iğnenin saplandığı yerden çıkmasını engeller. Arı, iğnesini çıkarmaya çabalar fakat bunu başaramaz. Çoğu zaman bağırsaklarının bir bölümü kopan arının yaşama sansı yoktur. Bir-iki gün içerisinde ölür. Bir işçi arı, ömrü boyunca 0,3 mg dolayında zehir üretebilir.

Kimyasal olarak hayli karmaşık bir yapısı olan arı zehri, farmakolojik açıdan da önemli aktif maddeler içeriyor. Bunlardan en önemlisi kimyasal yapının yaklaşık %50'sini oluşturan polipeptit yapıdaki melittin, arı zehrinde bulunan önemli bir diğer polipeptit ise apamin isimli madde. Zehirde bunun yanısıra enzim yapısında olan fosfalipazlar da bulunuyor.

Arı zehri; uzun yıllardır astım dahil bazı alerjik hastalıkların tedavisinde, romatizmal hastalıkların ve rahatsızlıklarının ve doku sertleşmesi, kronik yorgunluk sendromu, yara izi, deri kanseri, egzama, yaşlılarda görülen deri sertleşmesi ve çeşitli immünolojik hastalıkların tedavisinde kullanılıyor. Ayrıca epilepsiye, boğaz enfeksiyonlarına, migrene, kolesterole, sinüzite ve ülsere de iyi geldiği bildiriliyor.

yaklasansaat.com, 06/04/2013
(Özlem Kılıç Ekici, Bilim ve Teknik), Nisan/2013