Sera Gazları Rekor Seviyeye Ulaştı

WMO, petrol arıtma tesisleri gibi fosil yakıtı faaliyetleri CO2'in atmosferik seviyesinin rekor seviyeye çıkmasında önemli rol oynadığını ifade ediyor.

Küresel ısınmaya yol açan atmosferdeki sera gazları 2012'de rekor seviyeye ulaştı. Dünya Meteoroloji Örgütü WMO'nun kayıtları, atmosferik CO₂ oranın geçen yıl, son 10 yılın ortalamasından daha hızlı yükseldiğini gösteriyor. Diğer sera gazları olan metan ve azot oksit oranları da önceki kayıtlara göre rekor kırdı.

WMO, CO₂ ve diğer gazların rekor seviyeye ulaşması nedeniyle, sera gazlarının küresel ısınmaya etkisinin, 1990'dan beri üçte bir oranında arttığını açıkladı. WMO'nun izlediği en önemli sera gazı karbon dioksit. Ancak insan faaliyetlerinden kaynaklanan karbon dioksitin sadece yarısı atmosfere veriliyor, geriye kalan kısmı bitkiler, ağaçlar, toprak ve okyanuslar tarafından emiliyor.

DENGE BOZULUYOR

1750'den bu yana atmosferdeki CO₂ oranı, milyonda 278 birime kıyasla %141 oranında arttı. WMO'nun verilerine göre, atmosferdeki karbondioksit oranı geçen yıl 2,2 birim artarak, milyonda 393,1 birime çıktı. Bu oran, son 10 yıldaki yıllık ortalamanın milyonda 2,02 birimin üzerindedir. WMO Genel Sekreteri Michel Jarraud:

"Bu veriler bir kez daha insan faaliyetlerinden kaynaklı sıcaklık tutucu gazların, atmosferimizin doğal dengesini bozduğunun ve iklim değişikliğinin önemli nedenlerinden biri olduğunun altını çiziyor" dedi.

Bu yıl Mayıs ayında atmosferdeki CO₂'in günlük ölçümü sembolik olarak milyonda 400 birime yükselirken, WMO'ya göre küresel yıllık ortalama CO₂ oranı 2015 veya 2016'da bu birimi aşacak. Atmosferdeki metan seviyesi de 2012'de milyarda 1819 birime yükselmesi ile rekor kırdı.

Arazi doldurma alanları ve tarıma dayalı pek çok diğer kaynaklı metan oranları yükselişe geçti.

WMO raporu, metan gazının artışının besicilik ve arazi doldurma gibi insan aktiviteleri veya bataklıklar gibi doğal kaynaklarla izah edilemeyeceğini ortaya koyuyor. WMO yetkilileri, artan metan gazı salınımının tropikal bölgelerden ve kuzey yarımkürenin orta-enlemlerinden kaynaklandığına inanıyorlar. Kuzey Kutup bölgesindeki donmuş toprağın erimesinden kaynaklanan metan gazı ise uzun süredir endişelendiriyor. Ayrıca, azot oksit salınımlarının atmosferik oranları da geçen yıl milyarda 325,1 birim artarak, sanayi öncesi orana kıyasla %120 arttı. Azot oksit gazının oranları CO₂ ile karşılaştırıldığında çok küçük olmasına rağmen, 298 kat daha fazla sıcaklık tutuyor ve ozon tabakasının tahribatında rol oynuyor.

Yapılan son araştırmalar, sera gazları salınımlarındaki artış oranın yavaşladığını gösteriyor ancak bu gazların atmosferik oranı artmaya devam ediyor ve bunun iklime binlerce yıl olmasa da yüzlerce yıl sürecek etkileri olacak. Leeds Üniversitesinden Profesör Piers Foster'a göre:

"Son 10 yıldır veya daha fazla süredir, okyanuslar bu ekstra sıcaklığı emdiler, bu nedenle yüzey sıcaklıkları yavaş bir şekilde yükselişe geçti. Ancak, bu durumun böyle devam etmesini beklemeyin, eninde sonunda bu ekstra sıcaklık bize gelecek ve de bize zarar verecek. Yani, gelecek 10 yılda güçlü sıcaklıklar bekleyin!"

Güncelleme: 03/12/2013
Kaynak: Matt McGrath, "Concentrations of Warming Gases Break Record", bbc.co.uk, çev. Dr. Erman Gündoğdu, yaklasansaat.com, 06/11/2013.