Doğu Sibirya Arktik Kayalıklarından Ölümcül Metan Gazı Fışkırıyor

Rus araştırma ekibi, yüzeyden fışkıran metan çeşmelerini fark ettikten sonra hayrete düştü. Şaşırtıcı ve daha önce rastlanmamış metan gazı dumanları, yaklaşık 20 yıldır Kuzey Rusya'nın Doğu Sibirya Arktik kayalıklarında, deniz dibinde araştırma yapan ekibi şaşkına çevirdi.

"The Independent" gazetesinin, Rus Bilim Akademisinin Uzakdoğu Bölümünden Igor Semiletov ile yaptığı özel bir görüşmede, Dr. Semiletov, Arktik Okyanusu(Kuzey Buz Denizi) dibinde daha önce bu şekilde güçlü derecede metan gazına rastlanmadığını belirterek şunları söyledi:

"Önceki çalışmalarımızda buna benzer şelale yapısı bulduk. Ancak bu sadece 10 metre çapındaydı. Bu sefer rastladıklarımız ise daha güçlü, sürekli ve etkileyici şekilde sızan yapılar. Çapları 1000 metreden daha fazla. Bu, çok şaşırtıcı bir durum. Bu yüksek şiddetteki metan gazlarının ölçekten sapmalarından ve gaz yoğunluğunun çok fazla olmasından oldukça etkilendim. Nispeten daha küçük bir alanda çalıştığımızdan 100'den fazla fışkırma yeri gözlemledik. Eğer geniş bir alan incelenirse, binlerce fışkırma kaynağı olduğu gözlemlenecektir."

Bilim adamlarının hesaplamalarına göre, Arktik'in donmuş topraklarında yüz milyonlarca ton metan gazı saklı bulunuyor. Bu metan gazı, Doğu Sibirya Arktik kayalıklarının nispeten sığ sularındaki ana karadan yayılıyor. Arktik deniz buzunun yazın yok olması ve tüm bölgede etkili olan Sibirya'da sürekli haldeki donmuş toprağı eritmeye başlayan ani sıcaklık artışları, saklı tutulan metanın aniden atmosfere salınması, hızlı ve ciddi iklim değişikliklerine neden olabileceği en büyük korkular arasında.

Dr. Semiletov'un ekibinin 2010 yılında yayınladıkları bir çalışmaya göre, bu bölgeden metan gazı emilimi yılda 8 milyon ton civarında. Fakat son keşifler bu fenomenin ciddi şekilde hafife alındığını gösteriyor.
Geçen yaz Rus araştırma gemisinden akademisyen Lavrentiev, Doğu Sibirya kıyılarında 10.000 mil kare alanı kapsayan geniş bir araştırma yaptı. Bilim adamları, deniz altından fışkıran metan çeşmelerini veya şelalelerini incelemek için ikisi sismik ikisi akustik olmak üzere dört duyarlı aracı deniz yüzeyine yerleştirdi. Dr. Semiletov durumu şöyle değerlendirdi:

"10.000 mil kareden daha küçük alanda 100'den fazla çeşme veya şelaleye benzer yapıda su yüzeyinden fışkıran ve doğrudan atmosfere enjekte olan metan kaynağı bulduk. Gözlemlerimizi 115 sabit bölgede kontrol ettik ve metan seviyesinin inanılmaz derecelerde olduğunu gördük. Bence böyle bir derece daha önce görülmemiştir. Bazı gaz fışkırmaları 1 kilometre ya da daha geniş alanlara yayılıyor ve emisyon direk atmosfere karışıyor. Yoğunluk ise normalden 100 kat daha fazla."

Dr. Semiletov, bulgularını ilk defa San Francisco'daki Amerikan Jeofizik Birliği'ndeki toplantıda açıkladı.

Güncelleme: 03/01/2012
Kaynak: Steve Connor, "Shock as Retreat of Arctic Sea Ice Releases Deadly Greenhouse Gas", independent.co.uk, çev. Ayşegül Kesmez, yaklasansaat.com, 13/12/2011.