Ateş Çemberi Dışında: Büyük Kıta İçi Depremler Bekleniyor!

Araştırmalar, kıtaların iç bölgelerinde yaşayan milyonlarca insanın büyük deprem riski altında olduğunu ortaya koydu.

Araştırmacılar, Ortadoğu ve Asya'da milyonlarca insanın belirlenmemiş deprem bölgelerinde aniden meydana gelecek büyük sarsıntı tehdidiyle karşı karşıya olduğuna dikkat çekti.

Dikkatin kıtaların iç bölgelerinde uzanan ve haklarında fazla bilgi sahibi olunmayan alanlara verilmesi gerektiğini söyleyen uzmanlar, kıta içi depremlerinin, Japonya ve California gibi levha sınırlarındaki bilinen tehlike bölgelerinde gerçekleşen depremlerden daha fazla can kaybına yol açacağını vurguladı. Oxford Üniversitesi'nden Prof. Philip England ve Cambridge Üniversitesi'nden Prof. James Jackson, son 120 yılda meydana gelen 130 depremi sınıflandırdı. "Nature Geoscience" dergisinde yazan uzmanlara göre, geçen asırda hareketli levhaların çarpışmalarının ve kaymalarının gerçekleştiği, büyük fay hatları üzerinde oluşan depremler yaklaşık 800 bin cana mal oldu. Bu ölümlerin yarısına tsunamiler yol açtı. Buna karşılık, kıta içlerinde meydana gelen ani depremler yaklaşık 1.4 milyon kişinin ölümüne neden oldu.

"TEHLİKENİN NEREDE OLDUĞUNU BİLMİYORUZ"

Bilim insanları eldeki kaynakların, İtalya, Yunanistan, Türkiye, İran, Orta Asya ve Çin'i kapsayan yaklaşık 10 milyon kilometre karelik Alp-Himalaya deprem kuşağı gibi bölgelerdeki sismik tehlikenin saptanmasına yönlendirilmesi gerektiğini belirtti. Uzmanlar:

"Levha sınırlarında, tehlike bölgesi iyi biliniyor ve burada en büyük belirsizlik, depremin zamanlaması. Kıta iç bölgelerin birçok bölümünde ise tehlikenin nerede olduğunu bile bilmiyoruz. Karasal iç bölgelerdeki tehlikeyle ilgili olarak Pasifik çemberi çevresindeki levha sınırları üzerinde temellenen bir modeli kabul etmek, faydasız ve tehlikeli de olabilir" diye konuştu.

Uzmanlar, Japonya'daki son depremin boyutuna rağmen ölüm oranının "şaşırtıcı şekilde düşük olduğunu" belirtirerek, "çarpıcı bir şekilde kıta içi bölgelerde meydana gelen depremlerde ölüm oranlarının %30 kadar daha yüksek olabildiğini" söyledi. Kıta iç bölgelerinde meydana gelen büyük depremlere örnek olarak, 2003'teki İran depremi (30 bin ölü), 2005'deki Pakistan Muzafferabad depremi (75 bin ölü), 2008 Çin Wenchuan depremi (70 bin ölü) veriliyor. Bilim insanlarına göre, her yıl milyonlarca insanın savunmasız bölgelerdeki mega kentlere göç etmesiyle tehlike daha da artıyor.

stargazete, 25/05/2011