İkiz Karadelik Keşfedildi

Markarian 739'daki ikiz karadelikler.

Gök bilimciler, dev bir karadeliğine sahip olduğu bilinen Markarian 739 galaksisinde şaşırtıcı bir keşif yaptı. NASA, Chandra X-Ray Observatory uydusu tarafından gözlemlenen 425 milyon ışık yılı uzaklıktaki galaksideki karadeliğin, bir ikizinin olduğu anlaşıldı. Böylece, bir ikiz karadelik içeren galaksi sayısı da ikiye çıkmış oldu.

Leo (Aslan) takımyıldızında yer alan ve NGC 3758 adıyla da bilinen Markarian 739 galaksisine yer alan ikiz karadelikler arasındaki mesafe 11 bin ışık yılı. Bu mesafe, Güneş sistemiyle, Samanyolu Galaksisi'nin merkezi arasındaki mesafenin yaklaşık üçte biri (1 ışık yılı yaklaşık 10 trilyon kilometreye eşit).

Gök bilimciler, her iki karadeliğin dev bir yoğunluğuna sahip olduğunu, bunun Güneş benzeri yıldızların sahip olduğu yoğunluğun milyonlarca, hatta milyarlarca katına denk geldiğini belirttiler. Bazı yıldızlar, ömürlerini doldurduktan sonra yaşanan süpernovanın ardından karadeliğe dönüşebiliyor. Bu tür karadelikler, genellikle Güneş'in 10 ile 20 katı yoğunluğa sahip oluyor.

Ölen yıldızlar, süpernova patlamasında uzaya çok büyük miktarda enerji saçıyor ve ortaya çıkan aydınlık dinene kadar galaksinin her köşesinden fark edilebiliyor. NASA'nın Goddard Uzay Uçuşu Merkezi'nde görevli olan Michael Koss:

"Samanyolu galaksisi dahil, dev galaksilerin birçoğunun merkezinde Güneş'in milyonlarca katı yoğunlukta karadelikler yatıyor. Bu karadeliklerden bazıları, Güneş'in saçtığından milyarlarca kat daha fazla radyasyon ortaya çıkarıyor" dedi.

İKİZ KARA DELİKLERİN SIRRI

Markarian 739 Galaksisi'nde yaptıkları keşfin şaşkınlığını yaşayan gök bilimciler, ikiz karadeliklerin altında yatan sırrın "galaksilerin çarpışması" olabileceğini belirtti. Maryland Üniversitesi'nden Richard Mushotzky:

"Eğer her biri dev karadelik içeren iki galaksi çarpışırsa, bu kara deliklerin 'aktif galaktik çekirdeğe" (AGN) dönüşmesi ihtimali var" dedi.

AGN; galaksilerin merkezinde yatan ancak uzaya radyasyon saçmayan karadeliklere deniyor.

Markarian 739 Galaksisi'ndeki ikinci karadelik, NASA'nın Swift uydusunun Burst Alert Teleskopu tarafından keşfedildi. Bu teleskop, uzayda yoğun X-ray ışınları yayan kaynakların haritasını çıkararak AGN tespit etme görevini yürütüyor. Swift tarafından tespit edilen AGN'ler, Chandra X-Ray Observatory uydusu tarafından takibe alınıyor.

Araştırmacılar, yeni keşfedilen karadeliğinin mor ötesi ışınlarda görülmemesinden dolayı bugüne kadar tespit edilemediğini ifade etti. Tespit edilen ilk ikiz karadelikler, Dünya'dan 330 milyon ışık yılı uzaklıktaki NGC 6240 Galaksisi'nde yer alıyor.

hürriyet, 15/06/2011