Bir Kısım Bilim Adamları: "Mini Buzul Çağı"ını Öngörüyor

Dünya'nın en ünlü bazı iklim bilimcilerine göre, Kuzey yarıküreyi etkileyen sert kış muhtemelen "20-30 yıl sürecek olan mini buzul çağı"nın başlangıcıdır.

Bu bilim insanları, Pasifik ve Atlas okyanuslarındaki su sıcaklıklarının doğal döngüsünün analizine dayanan tahminlerine göre; küresel ısınmayla ilgili bazı görüşlere karşı çıkıyor. Örneğin Kuzey Kutbu'nun 2013 yazında buzsuz kalacağı görüşü gibi.

ABD'nin Colorado eyaletindeki Amerikan Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi'nin bulgularına göre, Kuzey Kutbu'nun yaz buz yüzölçümü 2007'den bu yana % 26 artmıştır. Kendini adamış küresel ısınma eylemcileri bile bunu tartışamazlar. Yapılan araştırmalar, şu anki "soğuk mod"a karşıt olarak "sıcak mod"da bulundukları zaman ısınmanın çoğunun okyanus döngülerinden kaynaklandığını gösteriyor.
Gezegenin dönülemez bir felaketle karşı karşıya olduğu yaygın görüşüne yapılan bu itiraz oldukça önemlidir. Gerçekte bilim insanlarının amaçları, küresel ısınmayı "yalanlamak" veya "ondan şüphelenmek" değildir.

BM'nin Hükümetlerarası İklim Değişikliği Kurulu(IPCC) üyesi Profesör Mojib Latif, soğuma ve ısınma döngülerinin başladığı yüzeyin 3,000 feet altında okyanus sıcaklıklarını ölçmek için yeni metodlar geliştirdi. Latif ve ekibi, soğuma eğilimi yönündeki bulgularını 2008'de bir makale halinde yayınlamalarının ardından, eylülde İsviçre'nin Cenevre kentinde düzenlenen IPCC konferansında da sundular. Prof. Latif'e göre, 20.yy'ın erken dönemlerinde, 1980'lerden, 2000'lere gördüğümüz ısınmanın önemli bir parçası(%50'si) bu döngülerden dolayıdır.

Şimdi bu bilim adamları, soğuma durumu inceliyorlar. Öyleyse böyle kışlar, muhtemelen çok daha fazla olacak, yazlarda daha soğuk olacak ve tüm bunlar 20 yıl veya daha uzun sürecek.

Buzullarda ve deniz buzlarında gördüğümüz abartılı geri çekilmeler duruverecek. Küresel ısınma durduğunda, soğuma olacak. Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika geçen hafta dondu ve bunun uzun vadede  önemi olmayan görüntü olduğu söylendi. Bu soğumanın, hala ısınmakta olan iklimi etkilemeyecek kısa dönemli bir hava durumu olduğu söyleniyor.

Prof. Latif ve diğer bilim adamları, bu görüşe katılmıyor. Bir taraftan bu doğrudur; şu anki donma "Arktik Osilasyon(salınım)ın"bir sonucudur. Kuzey enlemlerindeki yüksek basınç bölgelerinin büyük engellemeleriyle karşılaşan hava kalıpları kutup rüzgarlarını güneye doğru itiyor. Meteoroglar bunun 60 yıldır en güçlüsü olduğunu söylüyorlar.

Sonuç olarak, işte bu jet akım şu sıralarda İngiliz kanalı üzerinde değil, Cebeli Tarık üzerinde hareket ediyor. Jet akımı, yükseklerde batıdan doğuya doğru Dünya'nın çevresinde hareket eden ve nemi sürükleyen ve İngilterenin yanında Atlantiği ılıtan hızlı rüzgâr. Latif ve ekibi, sırasıyla olan bu olayların Pasifik ve Atlantik'te olan MDO(Multi Decadal Oscillation-Okyanuslarda gerçekleşen Onlu Yıllık Salınım) olarak bilinen uzun süreli bir değişimle ilgisi olduğunu söylüyor. Avrupa için en önemli faktör, Kuzey Atlantiğin ortasındaki suyun sıcaklığıdır. Dünya hala ısınıyorken, ortalama sıcaklığı bir kaç derece düşüyor. Fakat etkiler, Kuzey bölgeleriyle sınırlı değil. Tsonis MDO ların  tüm gezegende  senkronize biçimde hareket ederek dünya iklimini, yine 20 yıl ile 30 yıl arası bir döngü olarak ılık mod dan soğuk moda beklenmedik şekilde çevirdiğini gösterdi.

Prof. Tsonis'e göre çalışmaları, 20 ve 21. yy'daki dünya sıcaklıklarındaki önemli değişiklikleri açıklıyor.
Şu an böyle bir değişiklik var ve bu nedenle 20-30 yıl soğuk havayı bekleyebiliriz. Prof Tsonis, 1915'den 1940'a kadarki peryotta yükselen sıcaklıklarda yansıyan güçlü bir ısınma durumuyla karşılaştığını söylüyor. Ancak 1940'dan, 1970'lerin sonlarına kadar, atmosferdeki karbondioksitin yükselmesine rağmen dünya soğudu. Son ısınma durumlarının çoğu sonucu, 90 yıl önce gözlenmişti. Örneğin "Washington Post" kayıtlarına göre, 1922'de Arktik denizi çok sıcakken Grönland buzulları çok hızlı kaybolmuştu. 54 yıldır doğu Arktik'e seyahat eden kaptan Martin Ingebrigsten ile yapılan bir röportajda şunları söylüyor:

"İlk olarak 1918'de sıcaklık durumlarını farketti ve o zamandan beri durmadan ısınmaya devam etmektedir. Önceden büyük buz kütlelerinin bulunduğu yerde şimdi toprak ve taş yığını olan morenler(buzultaş) var. Eskiden buzulların denize uzandığı çoğu yerde tamamıyla yok olmuşlar."

Sonuç olarak, Atlas okyanusunda Spitsbergen'in kuzey sahilinin ötesindeki deniz  buzu eridiğinde, bu sularda yaşamak zorunda olan balık sürüleri yok olmuştu. Sıcak Gulf Stream suyu kutbun bir kaç yüz mil içinde hala algılanabilir. Tersine Prof. Sonis, ABD'nin yüzeyinin %56'sının karla kaplı olduğunu söyledi.
Birkaç on yıldır bunun olmadığını belirtti. Bunun bir görüntü olduğunu söylemek henüz doğru değildir. Kısa bir süre için daha soğuk kışları bekleyebiliriz. Son soğuk durumun sonlarına doğru Dünya medyasının donma korkusuyla endişelendirdiğini hatırlattı. Örneğin 1974de Time magazinde ‘diğer Buz Çağı’nı haber veren bir hikayeye göre,insanlar, tarımımn ve yakıtın bir sonucu olarak dünyaya ulaşan ve ısıtan çok fazla güneş ışınını engellenmesinden sorumlu olabilirler. Prof.Tsonis:

"Bu kaos teorilerine inanmıyorum. İnsan elinin neden olduğu ısınma doğal döngülerle dengeye ulaşır. Bilgisayar modellerine ve karbondioksit belli bir seviyeye ulaşırsa ısı ve deniz seviyelerinin çok artacağınada inanmıyorum." diyor.

Prof. Latif şunu iddia ediyor:
"20.yy'daki ısınmanın nedeni sadece karbondioksit değil belkide %10-50 si MDO'dur."

Mart 2000'de East Anglia Üniversitesi'nde İklim Araştırma Bölümü'nün bir üyesi olan David Viner, şöyle diyor:
"Bir kaç yıl içinde kar yağışları başlayacak ki, bu İngiltere'de çok nadir gözüken ve ilgi çekici bir olaydır."

Güncelleme: 15/01/2010
Kaynak: David Rose, "The Mini Ice Age Starts Here", dailymail.co.uk, çev. Şerife Bayraktar, yaklasansaat.com, 10/01/2010.