Dünya'ya Çarpma Olasılığı Yüksek:
Asteroitler Aranıyor!
Seçkin bilim insanlarından oluşan
bir grup, Dünya'ya çarpma olasılığı
olan asteroitleri saptamanın ve
gerekirse gezegenimizi bu cisimlerden
korumanın en güvenli yolunu arıyor.
"yıkıcı asteroit"leri önceden bulabilmek
amacıyla yapılan bu çalışmanın başlama
nedeni, Apophis adlı bir asteroit.
2004'te keşfedilen Apophis, yaklaşık
300 m çapında ve 50.000.000 ton
ağırlığında. Güneş Sistemi'nin oluşmaya
başladığı dönemden kalan bu dev kaya,
Dünya'ya Yakın Cisimler'den (DYC) biri.
Bu cisimlerin yörüngeleri Dünya'nın
çok yakınından (195.000.000 km'den
daha yakın) geçer. Apophis, 2004'te Dünya'nın 27.000.000 km uzağında ilk
keşfedildiğinde, kısa süreli bir heyecan
yaratmıştı. İlk gözlemlerin sonuçlarına
göre, gezegenimize çarpma olasılığı %2,7
olarak hesaplandı. Ancak kısa bir süre sonra
durumun böyle olmadığı ortaya çıktı.
Bilim insanları, asteroiti gözlemleyip
inceledikçe; 2029'da yakınımızdan geçip
zararsızca uzaklaşacağını belirledi. O yıl
yörüngemizin kesişeceği cisim, yedi yıl
sonra 13 Nisan 2036'da geri gelecek ve
bu kez çarpışma olasılığımız 1/44.000
olacak. Gökbilimciler, Apophis'in
yörüngesinde ortaya çıkabilecek en
küçük değişikliğin çarpma olasılığını
da değiştireceğini belirtiyorlar. 2029'da
çarpışma olmayacağını söyleyebildikleri
halde 2036'daki yakınlaşma için aynı
şeyi şimdilik söyleyemiyorlar.
2020'ye gelindiğinde, yörüngeleri Mars ile Venüs'ün arasında olan DYC'lerden,
çapı 140 m'den büyük olanlarının %90'ını
saptamayı amaçladıklarını belirten bilim
insanları, bunlardan %20'sini; olası tehdit olarak sınıflandırıyor.
Araştırmacılar şimdiye dek 5000
DYC tanımladı, bunlardan 789'unu
da Dünya için olası bir tehdit olarak
sınıflandırdı. Gökbilimciler, sürdürdükleri
çalışmalara dayanarak; en az 66.000
DYC daha bulunacağını ve bunlardan
18.000 kadarının da olası tehdit olarak
sınıflandırılacağını öngörüyor.
Bilim insanları, günün birinde, bu
cisimlerden biriyle çarpışmanın kaçınılmaz
olduğunu belirterek, birkaç yüzyılda bir
bizi endişelendirecek bir DYC çıkacağını
söylüyorlar. "Dünyamız yarın bir çarpışma
yaşayabilir" diyen araştırmacılar, bazı
küçük asteroitleri fark edebilmek için
24 saat gibi kısa bir süreleri olduğunu
anımsatıyorlar ve ekliyorlar:
"Çok daha
tehlikeli büyüklükte olanlarını onlarca
yıl önceden saptayabileceğimizi ve bizim için bir tehdit oluşturmadan
yörüngelerini değiştirebileceğimizi
varsayıyoruz."
Bilim insanlarının olası tehditleri
bulduktan sonraki görevi de, bunları
savuşturmak için geliştirilen yöntemleri
incelemek ve en uygun olanını seçmek.
Savuşturma yöntemlerinin arasında
nükleer bombalar, patlayıcılar, cismi
yörüngesinden saptırmak için onu iten ya da çeken uzay araçları
var. Bunlar arasında sıra dışı bazı
çözüm önerileri de bulunuyor.
Örneğin asteroitin yüzeyini boyayarak
Güneş ışınlarının ısıtma
düzeyini artırıp cismin yönünü
değiştirmek, ya da bir yapay uyduyu
"çekici" olarak kullanmak. Araştırma
grubuna söylenen şeylerden biri de,
bu cisimlerin olabildiğince erken
bulunmasının gerekliliği. DYC
Dünya'dan uzaktayken; yörüngesi daha
az güç kullanarak değiştirilebilir.
Bilim insanları, bir asteroitin
yörüngesini değiştirebilmek için; tam
şeklini, ağırlığını ve yapısını bilmeleri
gerektiğini söylüyor. Apophis, 2029'da
yakınımızdan geçerken yörüngesi
daha hassas bir şekilde çıkarılacak ve hakkında daha çok bilgi edinilecek.
Bu veriler de, gökbilimcilerin 2036'daki
karşılaşmada neler olacağı konusunda
daha net görüşleri olmasını sağlayacak.
Güncelleme: 16/02/2009
Kaynak: 1) "Scientists Seek Ways to Ward off Killer Asteroids", physorg.com
2) "Predicting Apophis' Earth Encounters in 2029 and 2036", nasa.gov, (Bilim ve Teknik, Özden Hanoğlu, Şubat 2009)
|
