Tarihi Göç Yollarını: Bir Mide Bakterisi mi Aydınlatacak?

Uluslararası bir bilimsel çalışmaya ait raporda; mide ülserlerine neden olduğu saptanan Helicobacter pilori adlı bir bakterinin, Pasifik bölgesinin antik çağlardaki göç hareketlerini aydınlattığı açıklandı.

"Science" dergisinin son sayısında yayımlanan makalede, H. pylori genotiplerinin dağılımını ortaya koyan verilerin, Avustralya'daki ilk insan topluluklarının yerleşiminin, 30 bin yıl öncesine dayandığını ortaya koyduğu açıklandı. Makalede, çok yaygın oluşu, birbirinden farklı tipleri olması ve anneden çocuğa geçme özellikte oluşu nedeniyle, H. pylori adlı bakterinin, insan topluluklarının göç hareketlerini izlemede, son derece yararlı bir veri kaynağını oluşturduğu belirtildi.

Makale yazarlarından Batı Avustralya Üniversitesi'nden Mikrobiyolog Professor Barry Marshall, H. pylori'nin, göç yolları araştırmalarında mitokondrial DNA'ya(mDNA) çok benzer nitelikte bir veri olduğunu kaydederek şunları söyledi:

"Bunu(H. pylori'yi) da annenizden kapıyorsunuz. Hepimiz nesiller boyunca geriye giden bir mDNA'yı, annemizin mitokondrial DNA'sını taşıması gibi bir şey bu. Ayrıca H. pylori'nin mDNA'ya göre bir avantajı daha var. Bu bakteri, binlerce gen ihtiva ederken mDNA'da sadece 37 gen bulunuyor. Son birkaç yıllık süreçte gerçekleştirilen bilimsel çalışmalarda, insan ırkındaki her kapalı grupta, o gruba özgü ve diğerlerinden farklı bir H. pylori türü taşındığı da saptandı."

Dünyanın dört bir yanındaki insan topluluklarında bulunan yüzlerce farklı H. pylori örneğinin, gen dizisi üzerinde yapılan çalışmalar sayesinde, araştırmacılar, antik toplumlardaki H. pylori örneklerinin, tarihin farklı dönemlerinde, hangi topluluklarda ortaya çıktığına bakarak, geçmiş çağlardaki göç hareketlerini saptayabildi. Veriler, Pasifik bölgesinde başlıca iki göçyolu olduğunu ortaya koydu. Bunların ilki Asya'dan Yeni Gine'ye ve Avustralya'ya uzanan bir göç yolu. İkinci antik göçyolu ise, 5000 yıl önce Tayvan'dan, Malanezya ve Polinezya adaları yönünde. Prof. Barry Marshall ile bir başka Avustralyalı araştırmacı olan Robin Warren, 2005 yılında mide ülserleri ile H. pylori arasındaki bağlantıyı ortaya koyan çalışmaları ile, Tıp dalında Nobel ödülü kazanmışlardı

Güncelleme: 31/01/2009
taraf, 30/01/2009