"Sinir" Onarmak İçin
"Virüs Tasarımı"
 |
Viral yapı: Bu lif, milyarlarca virüsten yapılmıştır ve doku-yapı mühendisliği bunu incelemektedir. Bu lif, ana hücrelerin, nöronların içinde büyümesine yardım eder.
|
Kaliforniya
Üniversitesi'nden
araştırmacılar,
gelecekte destek
sinir dokusunu taklit
eden virüslerin, zarar
görmüş bir omuriliğin iyileştirilmesinde
kullanılabileceğini keşfetti.
Kendi
kendilerini kopyalayabilme ve
oluşturabilme özelliği taşıyan genetiği
değiştirilmiş virüsler, doku benzeri karmaşık yapılar oluşturabilecek şekilde
tasalanabliliyor. Yapılan ön araştırmalarda,
bakterileri enfekte edebilen ancak hayvan
hücrelerini enfekte edemeyen, bakteriyofaj ya da faj adı verilen virüsler kullanılarak,
yapılan yapı iskelelerinin, sinir hücrelerinin büyümesini ve organizasyonunu
destekleyebileceği görüldü.
Doku mühendisliği alanında, hastaların
kendi hücrelerini kullanarak; sinir, kalp ve
karaciğer gibi zarar görmüş organların
yerine kullanılmak üzere doku üretmeye
çalışan araştırmacılar, vücut dokularının
yapı ve işlevlerini taklit etmenin zor
olduğunu gördüler. Destekleyici ve lifli
proteinden oluşan hücrelerarası madde, kalpteki, akciğerlerdeki ve
vücuttaki başka dokulardaki hücreleri bir
arada tutuyor.
Bazı araştırmacılar, gerçek dokuları
destekleyen hücrelerarası maddeyi
taklit etmek için, polimerlerden yapılmış
yapı iskeleleri kullanıyor. Kaliforniya
Üniversitesi'nden biyomühendis Seung-
Wuk Lee'de, bu amaçla bazı virüsleri
kullandı. Seung-Wuk Lee ve çalışma arkadaşı Anna Merzlyak, öncelikle
üzerinde çalıştıkları M13 fajının, genetik
özelliklerini değiştirerek; dış kabuğunda
sinir hücrelerinin çoğalmasına, birbirlerine
bağlanmasına ve uzun iplikler şeklinde
büyümesine yardımcı olan proteinlerin
ortaya çıkmasını sağladılar. Bir sonraki
aşamada araştırmacılar, bakterileri, konak
olarak kullanarak çok sayıda virüs ürettiler. Bu virüsleri, sinir kök hücreleri içeren
bir solüsyonun içine koydular.
Solüsyon,
hücre kültürü ortamına alındığında,
virüslerin hücrelerle birlikte uzun, sinir
benzeri iplikler oluşturduğu gözlendi.
Ardından kök hücreler çoğaldı ve sinir
hücrelerinin özelliklerini gösteren uzun
demetler oluşturdular. Araştırmanın devamında faj iskelelerinin canlı
hayvanlarda güvenilirliğinin araştırılması
planlanıyor. M13 fajı, insanları hasta
edemese de, önce bir hayvanın bağışıklık
sisteminin, viral iskelelere nasıl tepki
verdiği incelenerek, vücut içinde de sinir
oluşumunu desteklediği gösterilmek
isteniyor. Araştırmacılar, bir gün bu
sistemin, omuriliği zarar görmüş hastalarda
sinir hücrelerinin yeniden oluşturulması için kullanılabilmesini ümit ediyorlar.
Güncelleme: 21/03/2009
Kaynak: "A Virus That Rebuilds Damaged Nerves", technologyreview, (Bilim ve Teknik, Müge Şener, Mayıs 2009), 22/01/2009 |