Çalışan Gençleşir: Tembel Yaşlanır

Yapılan bir araştırmaya göre; hareketsiz bir yaşam tarzı sürdürülmesi, insanları genetik olarak, olduklarından daha yaşlı hale getirebilir.

İkizler üzerinde yapılan bu araştırmada; boş vakitlerinde fiziksel aktivite gösterenlerin, hareketsiz olan ikizlerine göre, biyolojik olarak, çok daha genç oldukları ortaya kondu.

Araştırmacılar, DNA'nın, anahtar parçaları olarak tanımlanan telomerlerin, hareketsiz insanlarda daha hızlı kısaldığını fark etti. Telomerlerdeki kısalmanın hızlanması da, hücrelerin daha hızlı yaşlandığı anlamına geliyor.

TELOMER UZUNLUĞU KİMDE HIZLA KISALIYOR?

The King's College London'a ait olan çalışma, "Archive's of İnternal Medicine"da yayınlandı.

Hareketli yaşam tarzının; kalp-damar hastalıkları, tip II diyabet ve kanser hastalıklarının, daha düşük sıklıkta görülmesiyle ilişkili olduğu belirlendi. Her ne kadar, yapılan bu son araştırma, hareketsizliğin, insanları sadece hastalıklara karşı savunmasız hale getirdiğini belirtse de; gerçekte yaşlanmayı hızlandırabileceği anlaşılmaktadır.

Araştırma, 2,401 çift, ikiz üzerinde yapıldı. İkizlerden, fiziksel aktivitelerini derecelendirmek üzere, kendilerine yöneltilen soruları cevaplamaları istendi. Ayrıca alınan kan örneklerinden de, ikizlerin DNA'ları izole edildi.

Araştırmacılar; kromozomların sonlarında bulunan ve kromozomları tahribata karşı koruyan ve tekrar eden dizilerden oluşan telomerler üzerinde yoğunlaştı. İnsanlar yaşlandıkça ve hücreleri bölündükçe, telomerler daha kısa hale gelmektedir. Telomerlerdeki bu kısalmayla beraber, hücreler tahribata ve ölüme karşı daha fazla hassaslaşmaktadır.

TELOMER UZUNLUĞU: NÜKLEOTİD FARKI

Bağışıklık sistemi hücreleri olan beyaz kan hücreleri(lökositler-akyuvar) üzerinde çalışma yapan araştırmacılar, telomerlerin her yıl, nükleotid denilen bileşenlerinden,ortalama 21 tanesini kaybettiğini fark etti. Boş vakitlerinde, daha az fiziksel aktivite gösteren kadın ve erkeklerin, akyuvarlarındaki telomer uzunluğunun, hareketli kişilere kıyasla daha kısa olduğu belirlendi.

Haftalık egzersiz süresi, en düşük olan (16 dakika) kişinin telomer uzunluğuyla, haftalık egzersiz süresi en yüksek olan (199 dakika) kişinin telomer uzunluğu kıyaslandığında, aralarında 200 nükleotid bir fark olduğu görüldü.

Bu iki kişi arasındaki telomer uzunluğundaki farklılık da, fiziksel olarak aktif olan kişinin, hareketsiz olandan ortalama 10 yaş daha genç olabileceğini göstermiştir. Farklı seviyelerde fiziksel aktiviteye sahip olan ikizler, mukayese edildiğinde de benzer sonuçlar elde edildi.

STRES: "TELOMERLERİN UZUNLUĞUNU ETKİLİYOR"

Araştırmacılar, hareketsiz insanların, oksijene ve enfeksiyona bağlı olarak gelişen tahribatlara karşı daha savunmasız olabileceğini belirtti. Stresin, telomerlerin uzunluğunda bir etkiye sahip olduğu düşünülüyor. Araştırmacılar da insanlara, streslerini azaltabilmeleri için düzenli olarak egzersiz yapmalarını öneriyor.

Yapılan araştırmayla ilgili şunlar söylenmektedir:

"Elimizdeki sonuçlar gösteriyor ki; düzenli olarak fiziksel aktivitede bulunan kişiler, hareketsiz kişilere göre biyolojik olarak daha genç kalıyorlar. Bu veriler, düzenli egzersizin, potansiyel yaşlanmayı önleyici etkisini dikkate alıp; egzersiz yapılması hususunda, güçlü bir mesaj niteliği taşımalıdır."

Amerikan Ulusal Yaşlanma Enstitüsü'de çalışan ve araştırmaya eşlik eden Dr Jack Guralnik, yaşlanma ile fiziksel aktivite arasındaki direkt ilişkiyi gösterebilmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.

Güncelleme: 06/02/2008
Kaynak: "Sedentary Life Speeds up Ageing", news.bbc.co.uk, Çev. Furkan Eser, 29/01/2008