Bir Bakterinin: "Sentetik Genomu" Oluşturuldu

"Mycoplasma genitalium bakterisi"nin yapay(sentetik) genomunun mikroskobik görüntüsü.

ABD'deki Venter Enstitüsü bilim adamları, ilk yapay organizmanın oluşturulmasında, önemli ilerleme kaydederek; ilk kez bir bakterinin sentetik genomunu (DNA dizilimi) oluşturmayı başardı.

Araştırmaya katılan bilim adamları, bakteri, basit bir organizma da olsa, genetik kodunun, yeniden yazıldığını belirtti. Bu buluşun, gelecekte, biyoyakıt üretimi, küresel ısınmayla mücadele ve ilaç üretiminde insanlığa büyük faydasının olabileceği belirtiliyor.

Daha önce, insanın gen haritasının çıkarılması için çalışmalarda bulunan Craig Enstitüsü'nün, Craig Venter'ın de katıldığı araştırmayı yürüten Dan Gibson, yaptığı açıklamada:

"Bu, araştırmacılarımız ve bilim için çok heyecan verici bir gelişmedir", dedi.

Amaçlarının; bir hücreye, sentetik kromozom yerleştirmek ve ilk yapay organizmayı oluşturmaya başlamak olduğunu belirten Gibson, bunun için çalıştıklarını söyledi. Gibson, bu araştırmanın, yapay bir organizmanın oluşturulmasının, üç aşamasından ikincisi olduğunu kaydetti. İlk aşamada, geçen yıl bir bakterinin DNA dizilimi, bir başka bakteriye başarıyla nakledilmiş ve bu bakteri değişik bir tür haline gelmişti.

Son aşamada, Venter Enstitüsü araştırmacıları, ürettikleri "Mycoplasma Genitalium Bakterisi" nin sentetik genomundan, yapay bakteri hücresi üretmeyi deneyecek.

Venter Enstitüsü'nün genetik kodunu yazdığını açıkladığı, "Mycoplasma Genitalium Bakterisi" nin, basit bir organizma olduğu belirtiliyor. Açıklamaya göre bu bakteri, yaklaşık 580 gene sahip. İnsanın DNA diziliminde ise yaklaşık 36 bin gen olduğu hatırlatılıyor.

Araştırmacılardan Nobel Ödüllü Doktor Hamilton Smith:

"Büyük DNA dizilimlerinin, yapay olarak oluşturulmasının mümkün olduğunu gösterdik. Bu, biyoyakıt üretimi gibi önemli alanlarda yapılacak çalışmaların yolunu açabilir. Yıllar önce bu araştırmaya başladığımızda, başarmanın ne kadar zor olacağını biliyorduk." diye konuştu.

Araştırmacılar, zehirli atıkların biyolojik açıdan zararsız hale getirilmesi ve karbondioksidin depolanmasında yapay organizmaların üretilebileceğini söyledi.

Enstitünün Kurucusu Craig Venter, geçen ekim ayında yaptığı açıklamada, laboratuvarda bulunan kimyasal malzemelerden, sentetik bir kromozom ürettiklerini açıklamış ve ve şöyle demişti:

"Bu kendi türümüzün tarihinde çok önemli felsefi bir adım. Genetik şifrelerimizi okuma aşamasından, yazmaya doğru gidiyoruz"

Tasarım ürünü genlerin, iyi uygulanırsa, önemli potansiyel yararları bulunduğunu söyleyen Venter, bunun uzun vadede, alternatif enerji kaynağı olarak kullanılabileceğine işaret etmişti.

Aşırı karbondiyoksidi soğurabilecek bir bakterinin elde edilebileceğini ve bunun küresel ısınmayla mücadelede kullanılabileceğini, ya da tamamen şekerden, bütan veya propan gibi yakıtlar üretilebileceğini söyleyen Venter:

"Büyük düşüncelerimiz var. Yeni bir yaşam sistemi oluşturmaya çalışıyoruz", dedi.

Güncelleme: 25/01/2008
Kaynak: "Venter Institute Scientists Create First Synthetic Bacterial Genome", jcvi.org, Çev. Hilal Nevruzoğlu, 24/01/2008