Çöpler Denizleri: Denizlerde "İklimleri Tetikliyor"
Denizlere, % 50’si plastik olmak üzere; saatte, 675 bin kilogram çöp atılıyor. Denize atılan bir cam şişe, 1 milyon yılda; 1 plastik şişe ise 450 yılda ancak çevrime karışıyor. Denizlerdeki çöpler, her yıl 1 milyondan fazla deniz kuşunu öldürüyor.
DenizTemiz/Turmepa’nın çalışmasına göre, "Dünya'da, her yıl 450 milyar metreküp arıtılmamış ya da kısmen arıtılmış çöp ile endüstriyel ve tarımsal atık, denize bırakılıyor."
DenizTemiz/Turmepa tarafından dünya denizlerinde yaşanan kirliliğin nedenleri ve sonuçlarına ilişkin yapılan bir çalışma, denizlerin Dünya'nın önemli çöp depolama alanlarından birisi haline geldiğini ortaya koyuyor.
Çalışmada, Türkiye’ye kıyısı olanlar arasında, en fazla kirlenen denizin, Karadeniz olduğu ifade edildi. Karadeniz’de kirliliğin önemli bir bölümünün, Tuna Nehri’nden geldiğine dikkate çekilerek şunlar söyleniyor:
"Tuna Nehri, Karadeniz’deki kirliliğin % 48’ine neden olmaktadır. Ayrıca, Karadeniz’e komşu ülkelerin atıkları da Karadeniz’i kirletmektedir"
Karadeniz’in kapalı bir havza olmasına rağmen, akıntısı fazla olan bir deniz olduğu ifade edilen çalışmada; yılda 750 milyon metreküp suyun, boğazlardan Marmara Denizi’ne ve buradan da Ege ve Akdeniz’e ulaştığı belirtilerek şöyle dendi:
"Bu nedenle Karadeniz temizlenmeden, diğer denizlerimizin temizliğinden bahsedemeyiz"
DENİZLER ÇÖP TOPLAMA ALANI
Çalışmada yer alan bilgiler, Dünya denizlerinin "içler acısı halini" ortaya koyuyor. Çalışmada, denizlerde yaşanan kirliliğe ilişkin şu bilgilere yer veriliyor:
* Dünya'da her yıl 450 milyar metreküp arıtılmamış ya da kısmen arıtılmış çöp ile endüstriyel ve tarımsal atık denize atılıyor.
* Denizlere, % 50’si plastik olmak üzere saatte 675 bin kilogram çöp atılıyor.
* Türkiye’de, sanayi tesislerinin % 98’inde, belediyelerin % 95’inde, turizm tesislerinin ise % 81’inde atık arıtma tesisi bulunmuyor.
* Dünya nüfusunun, neredeyse yarısı sahillerde yaşıyor.
* Her 20 kişiden 1’i, ömründe bir kere, kirli bir denize girmekten hastalanıyor.
* Her yıl, yaklaşık 250 milyon kişi, kirli denizlere girdiği için mide ve bağırsak enfeksiyonu ile üst solunum yolları hastalıklarına yakalanıyor.
* Ticari olarak avlanabilen balık türlerinin, en az % 70’i, gereğinden fazla ya da tamamen tüketilmiş durumda bulunuyor.
* Denize atılan bir cam şişe, 1 milyon yılda, 1 plastik şişe ise 450 yılda ancak çevrime karışıyor.
* Denizlerdeki çöpler, her yıl 1 milyondan fazla deniz kuşunu öldürüyor.
* Akdeniz havzası, dünyadaki 34 sorunlu bölge içinde üçüncü sırada yer alıyor.
* Deniz kirliliği, küresel ısınmanın ana nedeni olarak algılanıyor.
* Çalışmada, kanser ilaçlarının % 65’i, deniz canlılarından ve bitkilerinden elde ediliyor. Deniz canlıları ve bitkiler ise yok oluyor.
ntvmsnbc, 23/01/2008 |
