Kutup Buzulu Erirken: "Define Kavgası"
Kuzey Kutbu'nun, bir gün buzdan oluşan zırhının erimesine, artık kesin gözüyle bakılıyor. Uzmanlar, bu gelişmenin, 20 ile 30 yıl arasında gerçekleşeceği üzerinde duruyor. Hazineler, halen buzuların altında gömülü. Ancak, iklim değişimi sonucunda, buzullar eriyor. Rus araştırmacılarına göre bu bölgede, 10 milyar ton petrol ve doğalgaz rezervi mevcut.
Hatta Amerikalı bilimadamları, Dünya'daki petrol ve doğalgaz rezervlerinin dörtte birinin, Kuzey Kutbu'ndaki buzulların altında yattığını belirtiliyor.
Ancak Hannover'deki Jeolojik Araştırmalar Merkezi'nden, Hermann Rudolf Kudrass, bu verilere şüpheyle bakıyor:
"Bu konu belki de abartılıyor. Rusya, Kanada ve Amerika'nın, sınırlarındaki 200 deniz mili içersinde gayet tabi ki doğal zenginlikler mevcut. Ancak kuzey kutbuna varan bölgede neler olduğu çok belli değil."
KUTUPTA: PETROL MÜCADELESİ
Beş ülke, sınırlarından tam da 200 deniz mili uzaklıktaki bölgeyle ilgileniyorlar. Birleşmiş Milletler kuralları uyarınca, sözkonusu ülkeler, 200 deniz milinden oluşan alanlarda dilediklerini yapabilirler. Ancak bunun dışında kalan alanda, hak iddia edebilmeleri için, bir takım kurallar mevcut. Rusya, işte tam da bu kapsamda sözkonusu bölgenin, kıta sahanlığına dahil olduğunu iddia ediyor.
Diğer ülkeler gibi Rusya da, bu bölgenin, kendi topraklarının deniz altındaki uzantısı olduğunu savunuyor. Bunun ispatlanması ise bir hayli güç. Zira denizin altına, gemiyle yapılan bu çalışma çok pahalı. Ayrıca nihai kararı verme yetkisi, Birleşmiş Milletler sınır komisyonuna ait.
Birçok uzman ve basın yayın organı, Kuzey Kutbu'ndaki doğal zenginlikler nedeniyle; soğuk savaş senaryolarından sözetmeye başladı bile. Ancak, Kiel Üniversitesi'nden deniz hukukçusu Alexander Proelss, bu senaryolara pek ihtimal vermiyor. Proelss, uluslararası hukukun öngördüğü kurallarla, sözkonusu beş ülke arasında oluşturulan işbirliği mekanizmaları sayesinde, sorunların çözümlenebileceği görüşünde.
Jutta Wasserrab
dw-world.de, 09/01/2008 |