38 Yıldır Çözülemeyen: "Yol Bulma Problemi" Çözüldü

Prof. Dr. Avraham Trakhtman

38 yıldır kafaları karıştıran, matematikçilerin çözemediği "yol bulma problemi"ni 63 yaşında yahudi Prof. Dr. Avraham Trakhtman çözdü.

Avraham Trakhtman, 1992 yılında, Rusya'nın Yekaterrinburg kentinden, İsrail'e göç etti. 3 yıl güvenlik görevlisi olarak çalıştı. İşsiz olduğu için, gece bekçiliği yapıyordu. Trakhtman'ı, Tel Aviv yakınlarındaki, Bar Ilan Üniversitesi'ne aldıran, Matematikçi Stuart Margolis Trakhtman'ın çözdüğü problemi şöyle açıklıyor:

YOL BULMA PROBLEMİ: EVRENSEL YOL HARİTASI

"Diyelim ki, bir e-mailinizi kaybettiniz ve bulmak istiyorsunuz. Trakhtman'ın çözümü sayesinde, bulmanız mümkün. Ya da, hiç bilmediğiniz bir şehirde, yolunuzu kaybettiniz ve hiçbir yol levhası yok, Trakhtman haritasıyla, gitmek istediğiniz yere gidebileceksiniz."

Trakhtman, bu başarısının çok da abartılmaması gerektiğini ve bunun, kendisini değiştirmeyeceğini belirterek:

"Çözüm zor, ancak karmaşık değil. Bazı insanlar, bir problemi çözerken, karmaşık çözümler arıyor, ancak bence basit düşünmek gerekir" diye konuştu.

Yol Bulma Problemi, 1970 yılında, IBM için çalışan matematikçi Benjamin Weiss ve çalışma arkadaşı Roy Adler tarafından ortaya atılan bir problemdir ve şöyle ifade edilmiştir:

PROBLEMİN TANIMI

"Nerede olurlarsa olsunlar ve hangi noktadan yola çıkarlarsa çıksınlar, yolunu kaybetmiş insanları, varacakları noktaya ulaştıracak, evrensel bir yol haritası çizmek mümkündür."

Ancak şimdiye dek, bu problemi ortaya atan bu iki matematikçi de dahil, hiç kimse bu "yol haritası problemi"nin nasıl çözüleceğini bulamamıştı. Bar İlan Üniversitesi'nden Stuart Margolis, "Trakhtman'ın Çözümü"nün başka alanlarda uygulanabileceğini belirtiyor ve bu çözümün, matematikçilerin estetik çözümleri sınıfına girdiğini ifade ediyor:

"Matematikçilerin, güzel çözüm diye nitelendirdiği çözümler vardır. Bu, bu tarz çözümlerden biridir ve tamamen beklenmedik bir sonuçtur."

38 yıl sonra başarılan, "yol haritası probleminin çözümü"nün ispatı, 21 Aralıkta Israel Journal of Mathematics'te yayınlandı.

Güncelleme: 22/03/2008
Kaynak: Roger Highfield, "Directions From Anywhere: Maths Problem Solved", telegraph.co.uk, Çev. Müjde Eser, 21/03/2008.