Beyin Sinir Hücreleri Nasıl Çalışır?

Beyin sinir hücrelerinden bir görüntü.

Hayatta kalabilmek için; günlük hayatımızda karmaşık ilişkiler içeren onlarca sıralı hareketi yapmamız gerekir. Beynimiz, öğrenme ve hatırlama yeteneğimiz, bizi pek çok canlıdan üstün kılar. Bilim insanları, uzunca bir zamandır öğrenirken veya unuturken beynimizde tam olarak neler olduğunu ortaya koymaya çalışıyorlar.

Beynimizde, yeni bilgiyi depolamak için sinir hücrelerimizin arasında, yeni bağlantıların oluşması gerekir. Daha önce bilmediğimiz bir bilgiyle karşılaştığımızda, uyarılan beyin hücresinden ipliksi uzantılar oluşarak, komşu hücrelere doğru gider. Uzantının sonunda iki hücre birbirine dokunduğunda (aralarında bir sinaps oluştuğunda) bilgi, bir hücreden öbürüne akar. Böylece yeni bir şey öğrenilmiş olur. Bağlantı, bir şekilde kırılırsa, öğrenmiş olduğumuz şeyi unuturuz.

Bilim insanları, bağlantı tam kopmadan da unutma işleminin gerçekleştiğini gözlemlediler. Yeni gözlemlere göre, sinir hücreleri arasındaki bağlantılar, bir süreliğine "servis dışı" kalabiliyor. Beynimiz, unuttuk sandığımız bilgilere dair bazı bağlantıları pasif bir şekilde saklıyor. Bu bilgileri yeniden öğrenmeye kalktığımızda, bu bağlantıları yeniden aktifleştiriyor. Böylece yeniden öğrenmek, en baştan öğrenmekten daha kolay hale gelmiş oluyor.

Güncelleme: 28/11/2008
Kaynak: "Forgotten But not Gone - How the Brain Takes Care of Things", mpg.de, (Özden Hanoğlu, tubitak), 12/11/2008.