Karanlık Enerji: Evrenin Genişlemesini Frenliyor!

Amerikalı astronomlar, evrendeki karanlık enerjinin varlığını doğrulayacak yeni bir yöntemle, ilk kez bu maddenin etkilerini gözlemlediklerini açıkladılar.

Amerikan Havacılık ve Uzay Kurumu'ndan(NASA) yapılan açıklamada, Chandra X-ışını uzay teleskobunu kullanan astronomların, karanlık enerjinin, evrendeki en büyük objeler olan galaksi kümelerinin büyümesini nasıl bastırdığını ve çekim gücüne rağmen, evrenin genişleme sürecini gözlemledikleri belirtildi.

Bu alanda, önceki çalışmaları da değerlendiren bilim adamları, karanlık enerjiyle ve evrenin kaderiyle ilgili ipuçlarını elde ettiklerini kaydettiler.

NASA bilim adamları, çalışmalarının, karanlık enerjinin, evrende değişmez bir unsur olduğuna dair kanıtları güçlendirdiğine işaret ettiler. Ve gözlemlerinin, evrenin % 70 ve daha fazlasının karanlık enerjiden oluştuğunu teyit ettiğini kaydettiler. Yıllar süren araştırmanın başında yer alan Smithsonian Astrofizik Gözlemevi'nden Alexey Vikhlinin:

"Elde ettiğimiz sonuçlar, evrenin gelişimine ket vurulması olarak tarif edilebilir. Evrenin genişlemesini hızlandıran ne ise, yavaşlatacak olan da odur" diye konuştu.

Araştırmaya katılanlardan William Forman da, yıllardır bilim adamlarının, büyük ölçeklerde çekimin nasıl çalıştığını görmek istediklerini ve sonunda bunu elde ettiklerini söyledi.

Gelişmelerinin sonunda, çok yoğun bir ışık patlamasıyla infilak eden dev yıldızlar olan süpernovaların gözlemlenmesi temelindeki araştırmalarının, karanlık enerjiyi gözlemlemedeki yöntemlerden farklı olduğu belirtiliyor. Bilim adamları, bu yeni sonuçların, kara enerjinin varlığıyla ilgili uzun yıllardır ortaya çıkan kanıtlar konusunda önemli ve bağımsız bir test olduğunu söylediler.

NASA araştırmacıları, hiçbir pozisyonu kaçırmamak için sahanın değişik yerlerine giden futbol hakemleri gibi, karanlık enerjiyle ilgili araştırmalarında aynı anlayışı benimsemeye çalıştıklarını ifade ettiler.

Tüm bunlara karşın, varlığı 1998'de keşfedilen ve Albert Einstein'ın kozmolojik sabitine yeni bir boyut kazandıran kara enerjinin kaynağı bilinmiyor. Ünlü fizikçi Einstein, karşı güç olmadan, çekim gücünün evrende bir iç patlamaya neden olacağını ileri sürerek; bir kozmolojik sabit ortaya atmıştı.

Araştırma, karanlık enerjinin kozmolojik sabit olduğu kanıtını güçlendiriyor. Karanlık enerjiyi açıklamak için başlıca aday olmasına karşın, teorik çalışma onun gözlenenden 10¹²⁰ kez daha büyük olması gerektiğini belirtiyor. Bu nedenle genel görelilik kuramının, gizli boyutları kapsayan alternatifleri araştırılıyor. Vikhlinin şöyle diyor:

"Bu bilgilerin hepsi birlikte, karanlık enerjinin kozmolojik sabit olduğuna dair en güçlü kanıtı bize sunuyor veya başka bir deyişle 'ağırlığı olan hiç bir şey'de diyebiliriz. Daha çok denemeye ihtiyaç var, ancak şimdiye kadar Einstein'ın teorisi, her zamankinden daha doğru görünüyor."

Eğer karanlık enerji, kozmolojik sabitle açıklanırsa, evrenin genişlemesi hızlanmaya devam edecek ve bu durumda da Samanyolu ve komşu galaksisi, Andromeda asla Virgo kümesiyle birleşmeyecek. Demek ki, yüz milyar yıldan bu yana diğer tüm galaksiler, eninde sonunda Samanyolu'nun görüşünden kaybolacak.

Bu önemli araştırma, "The Astrophysical Journal"ın, 10 Şubat sayısında iki ayrı makale olarak yayımlanacak.

Güncelleme: 18/12/2008
Kaynak: "Dark Energy Found Stifling Growth in Universe", nasa, (AA, sabah), 16/12/2008