Cinsiyet Hormonlarını Yöneten Gen: "Fazla Şekerle Baskılanıyor"

Klinik Araştırmalar Bülteninin, Kasım sayısında, fare ve insan hücre kültürleriyle gerçekleştirilen yeni bir araştırma yayımlandı.

Bu çalışmaya göre; gereğinden fazla fruktoz ve glikoz tüketimi, vücuttaki aktif testosteron ve östrojen seviyesini düzenleyen geni baskılayabiliyor. Bu bulgular, insan sağlığı için karmaşık karbonhidratların(*) tüketimini tavsiye ederken; şekerlerden ise sakınmayı destekler niteliktedir.

Sofra (rafine) şekeri, glikoz ve fruktozdan oluşmaktadır. Fruktoz, çoğunlukla meşrubatlarda, şuruplarda ve az yağlı yiyeceklerde, tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır. Araştırmalar, Kuzey Amerikalıların, yılda kişi başına 33 kg rafine şeker ve 20 kg fruktoz katkılı mısır şurubu tükettiğini göstermektedir.

Glikoz ve fruktoz, karaciğerde metabolize edilirler. Gereğinden fazla şeker tükettiğimizde, karaciğer, şekerin fazlasını yağa dönüştürür. Bilim adamları, fare ve insan karaciğer hücreleri üzerinde yaptıkları araştırmalarda, artan lipit üretiminin, kandaki SHBG protein miktarını düşürerek; sex hormonunu kodlayan SHBG genini baskıladığını keşfettiler. SHBG proteini, testosteron ve östrojenin kontrolünde, anahtar rol üstlenmiştir. SHBG proteini azaldığında, daha fazla testosteron ve östrojen hormonları salgılanacaktır. Bu iki hormonun, vücutta gereğinden fazla bulunuşu, şişman kadınlarda; akne, kısırlık, yumurtalık ve rahim kanseri ve kalp-damar hastalıkları riskini artıracaktır.

Çalışma ekibinden Prof. Dr. Geoffrey Hammond şunları söylüyor:

"Herhangi bir hastalığa ait semptomlar ortaya çıkmadan önce; kişinin kanında SHBG proteinin düşük seviyede çıkmasının, karaciğer metabolizmasının bozukluğuna işaret ettiğini keşfettik. Karaciğer metabolizmasındaki bozukluk; ya dengesiz beslenme, ya da karaciğerin yapısındaki bozukluklardan kaynaklanmaktadır. Bu yeni anlayışımızla, artık hastalık ortaya çıkmadan, karaciğer fonksiyonlarını görüntülemek için, SHBG proteinini, markır(işaretleyici) olarak kullanabiliriz. Ayrıca, bu proteinden, karaciğer metabolizmasını iyileştirmek için kullanılan ilaçların ve diet karışımların  etkilerinin tespit edilmesinde yararlanabiliriz."

Hekimler uzun süreden beri, hormonal rahatsızlıkların teşhisinde, anahtar niteliğinde bilgi veren serbest testosteron miktarının belirleyicisi olan kandaki SHBG’yi ölçüyorlar. Buna ek olarak, SHBG seviyeleri,tip 2 diyabet (insülin bağımlı olmayan diyabet) riskini ve kalp-damar hastalıkları oluşma riskini göstermek için de kullanılmaktadır.

Yeni keşif, fazla insülinin, SHBG seviyesini düşürdüğü ile ilgili önceki tezi, ortadan kaldırıyor. Bu yeni çalışma, karaciğer metabolizmasında insülinin masum; şeker miktarının suçlu olduğunu kanıtlamıştır.

(*) Karbonhidratların temel yapıtaşı glikoz, yani diğer adıyla kan şekeridir. Kan şekeri (glikoz), hücrelerimizin, enerji kaynağı olarak kullandığı birincil maddedir. Karbonhidratlar, kan şekerine dönüşme şekline göre; basit ve karmaşık karbonhidratlar olarak iki grupta incelenirler.

Güncelleme: 08/12/2007
Kaynak: "Too Much Sugar Turns Off Gene That Controls Effects Of Sex Steroids". Child & Family Research Institute (sciencedaily.com), Çev: Dr.Erman Gündoğdu, 21/11/2007.