Amerika Birleşik Devletleri’nde, Illinois Üniversitesi’nden Taher Sair, şekli bozulan bir metalin eski haline biraz ısıtmayla, geri gelebileceğini gösterdi.
Bir metalin içine, mikroskop ile baktığımızda, gözle görülmeyecek küçük adacıklardan oluştuğu görülür. Bu adacıklar, metal atomlarının bir araya gelmesiyle oluşturduğu şekillerden oluşur. Bu adacıklar, bazen yuvarlak, bazen dörtgen, bazen de karmaşık şekillerde olabilir.
Atomların, bu şekilde bir araya gelip paketler, adacıklar oluşturması, o metalin özelliklerinin ne olacağını belirler. Bu şekillere bakılarak bir metalin sert mi, yumuşak mı, dayanıklı mı, kırılgan mı olduğunu tahmin etmek mümkündür.
Bazı durumlarda ise bu şekiller ile oynanarak metalin özellikleri değiştirilebilir. Amerikalı mühendisler, metallerde görülen bu adacıkların boyutları ile oynayarak, şeklini, hatırlayabilen metaller üretti. Taher Sair ve ekibi, alüminyum ve altın üzerinde yaptıkları deneylerde, metal üretimi sırasında sıcaklığı kontrollü olarak değiştirdiler. Böylece metal içindeki atom adacıklarının boyutunu, insan saç telinin binde biri büyüklüğünde (100 nm) tuttular.
Çalışmalar gösteriyordu ki, bu metot her metale uygulanabilir. Önemli olan bu adacıkların büyüklüğünü, 100 nm altında tutmayı başarmak. Bu başarılabildiği takdirde, en basitinden, kaza yapan bir aracı yada ucu yamulan bir makası tamirciye gitmeden eski haline getirebilecek olmamız.
Hasan Can
gençlik.zaman.com, 15/04/2007 |